Karl Orf i Orfov instrumentarijum

 

 

     Karl Orf (Carl Orff) rođen je 1895. godine u Nemačkoj. Posle završene humanističke gimnazije studira muziku (1913-14) i tada na njega veliki uticaj ima muzika Debisija, Štrausa, Šemberga. Kasnije, Orf pronalazi svoj sopstveni izraz i u pedagoškom i u stvaralačkom radu.

Još kao mladić, dobio je na poklon interesantan a vrlo jednostavan instrument iz Afrike. Bio je to ručno napravljen ksilofon od drveta. Instrument je imao dvanaest drvenih pločica koje su poređane jedna do druge, položene na šuplju drvenu kutiju (kao rezonator). Svaka pločica proizvodila je drugi ton a instrument se odlikovao prelepim zvukom. Kasnije, Karl Orf se upoznao i sa melodijskim udaračkim instrumentima sa pločama Indonezijskog porekla pod nazivom Gamelon. Karakterističnost i posebnost ovih instrumenata navela ga je da počne da razvija i unapređuje instrumente koji će biti pristupačni deci. Pedagoškim radom počinje da se bavi 1919, da bi 1924. godine, Karl Orf i njegova žena Doroti Gunter osnovali školu za gimnastiku, muziku i ples u Minhenu. Ova škola bila je karakteristična po tome što su predavači stalno istraživali nove metode i otkrivali nove veze između pokreta i muzike. Svoja zapažanja Orf je izneo u pet svezaka pod naslovom "Das Schulwork". To je kapitalno delo za muzički odgoj dece u kome Orf stvara praiskonsku sintezu pokreta, reči i muzike, povezujući svest o prošlosti s današnjim stremljenjima.(8)

 

    Orf je koristio široki spektar instrumenata prilagođenih dečijim mogućnostima, uključujući i instrumente iz porodice blok-flauta i metalofona. Još jedno njegovo muzičko-pedagoško delo je "Musik fur Kinder". U njemu Orf ima za cilj razvijanje dečije muzikalnosti i ljubavi prema muzici, a sve to kroz pevanje i sviranje dečije i narodne pesme, kroz pentatoniku, stare načine, dur i mol.(9)

Kroz Orfove metode rada sa decom, preko improvizacije i igre, prožimale su se sve grane umetnosti: ples, gluma, muzika, vizuelna umetnost i druge. Uvideo je potrebu za instrumentima koji će biti totalno prilagođeni deci. Tako su u saradnji sa graditeljem instrumenata K. Maendlerom, nastali su novi idiofoni instrumenti(10) koji čine Orfov instrumentarijum. Glavni deo ovog instrumentarijuma čine udaraljke. Orfova muzičko-pedagoška dela postala su uzor za izvođenje muzičke nastave za decu, a Orfov instrumentarijum kao najadekvatniji za potrebe dečijeg muziciranja.

(8) Muzička enciklpoedija / Jugoslovenski leksikografski zavod, Zagreb - MCMLXXI
(9) Muzička enciklpoedija / Jugoslovenski leksikografski zavod, Zagreb - MCMLXXI
(10)Idiofoni instrumenti (Idios - sopstveni, phone - zvuk), samozvučni instrumenti, instrumenti kod kojih zvuče vlastite materije